نظر به ماده 3 قانون راجع به ترجمه اظهارات و اسناد در محاكم و دفاتر رسمي مصوب 20 خرداد 1316آيين‌نامه مترجمان رسمي در 37 ماده و 12 تبصره به‌شرح زير تصويب مي‌شود:
الف ـ ترتيب انتخاب مترجمان رسمي‌.
ماده 1 ـ قوه قضائيه در صورت احتياج به وسايل مقتضي از داوطلبان واجد صلاحيت مترجمي رسمي‌دعوت مي‌كند تا درخواست خود را در تهران به اداره فني تسليم كنند.
ماده 2 ـ شرايط مترجمي رسمي از قرار زير است‌:
1 ـ داشتن تسلط در ترجمه زبان مورد احتياج و نگارش فارسي‌.
2 ـ داشتن بيش از 25 سال سن‌.
3 ـ عدم شهرت به فساد اخلاقي و داشتن صداقت و امانت و رشد به تشخيص كميسيون ماده 5.
4 ـ عدم محكوميت به مجازاتي كه به تشخيص اداره فني منافي با شغل مترجمي رسمي باشد.
ماده 3 ـ درخواست مترجمي رسمي بايد داراي پيوستهاي زير باشد:
1 ـ يك برگ رونوشت يا فتوكپي مصدق از كليه صفحات شناسنامه‌.
2 ـ دو قطعه عكس 4*3 (برقي‌)
3 ـ عدم شهرت به فساد اخلاقي و داشتن صداقت و امانت و رشد به تشخيص كميسيون ماده 5.
4 ـ عدم محكوميت به مجازاتي كه به تشخيص اداره فني منافي با شغل مترجمي رسمي باشد.
ماده 4 ـ درخواست مترجمي رسمي به‌ترتيب تاريخ وصول در دفتري ثبت و براي هر داوطلب پرونده‌جداگانه‌اي تشكيل مي‌شود اداره فني قبل از صدور پروانه مترجمي رسمي از طريق دادگستري محل و يابه‌هر طريق مقتضي درباره صلاحيت داوطلب تحقيق به‌عمل آورده نتيجه را در پرونده وي منعكس‌مي‌نمايد.
ماده 5 ـ اداره فني پرونده داوطلبان را در كميسيون مركب از رئيس اداره فني و در غياب وي معاون اداره‌فني و يك نفر كه به‌زبان خارجي مربوط تسلط كامل داشته باشد و يك نفر از قضات به انتخاب معاون‌قضايي مطرح مي‌سازد و واجدين صلاحيت را با تعيين تاريخ براي شركت در امتحان دعوت مي‌كند.دعوت كتباً و لااقل يك ماه قبل از تاريخ امتحان بايد به‌عمل آيد.
ماده 6 ـ امتحان در تهران زير نظر اداره فني به‌وسيله هيأت ممتحنه به‌عمل مي‌آيد و به‌صورت ترجمه اززبان فارسي به‌زبان خارجي و بالعكس خواهد بود و استفاده از فرهنگ لغت در جلسه امتحان مجازاست‌.
سئوالات امتحاني در جلسه‌اي كه روز امتحان تشكيل مي‌شود تهيه و تكثير و بلافاصله در اختيارداوطلبان گذارده خواهد شد.
تبصره ـ هيأت ممتحنه از سه نفر اشخاص متبحر در زبان مورد نياز كه لااقل يكي از آنها مترجم رسمي‌آن زبان باشد به انتخاب اداره فني تشكيل مي‌گردد و در صورت عدم دسترسي به تعداد مذكور ممكن‌است از تعداد كمتر استفاده شود.
ماده 7 ـ طرح سئوالات و تصحيح اوراق امتحاني زير نظر كميسيون مذكور در ماده 5 توسط هيأت‌ممتحنه مذكور در ماده 6 و تبصره آن صورت مي‌گيرد و نمره‌اي كه به اوراق داده مي‌شود از صد منظورمي‌گردد و حداقل نمره قبولي هشتاد مي‌باشد. نمره هر ورقه ذيل يا ظهر آن ورقه ثبت شده و به امضاي‌هيأت ممتحنه مي‌رسد.
ماده 8 ـ براي داوطلبان مترجمان رسمي اظهارات (موضوع ماده يك قانون راجع به ترجمه اظهارات واسناد در محاكم و دفاتر رسمي مصوب 20 خرداد 1316) شركت در امتحان شفاهي الزامي است وقبولي در امتحان به نحو مذكور در ماده 7 خواهد بود.
ماده 9 ـ اداره فني از بين قبول شدگان به ترتيب نمره دو برابر تعداد مورد لزوم را براي انجام مصاحبه‌دعوت مي‌نمايد. مصاحبه زير نظر كميسيون مذكور در ماده 5 انجام مي‌گيرد. اداره فني تعداد مورداحتياج را به ترتيب از بين كساني كه داراي نمره بيشتري بوده و در مصاحبه قبول شده‌اند انتخاب مي‌كند.
ماده 10 ـ انتخاب شدگان در حضور كميسيون مذكور در ماده 5 به‌شرح زير سوگند ياد مي‌كنند:
«به‌خداوند متعال سوگند ياد مي‌كنم كه در امر ترجمه قلم و زبان خود را جز به راستي و حقيقت به‌كارنبرم و در سمت مترجمي رازدار و امين باشم‌.»
سپس اداره فني به‌نام آنان پروانه مترجمي رسمي صادر و پس از الصاق تمبر به‌مبلغ مقرر قانوني به آنان‌تسليم مي‌كند. پروانه مترجم رسمي بايد داراي عكس و نمونه امضاء باشد.
ماده 11 ـ مترجم رسمي حق تغيير محل كار خود را ندارد و هر گونه تغيير محل با موافقت اداره فني ومعاونت قضايي رئيس قوه قضائيه بوده و در پروانه مترجمي درج خواهد گرديد.
تبصره 2 ـ داير كردن مؤسسه‌اي با نام دارالترجمه يا تحت هر عنوان ديگري كه بدون حضور مترجمان‌رسمي به امر ترجمه و تائيد اسناد اشتغال داشته باشند ممنوع است و مديران و مسؤولين اين مؤسسات‌طبق مقررات كيفري با اعلام اداره فني تحت پيگرد قرار خواهند گرفت‌.
ب ـ تمديد پروانه‌
ماده 12 ـ مترجم رسمي بايد هر دو سال يك نوبت در ارديبهشت ماه براي تمديد پروانه خود به اداره‌فني مراجعه نمايد در صورتي كه موجبي براي عدم تمديد نباشد پس از الصاق تمبر به مبلغ مقرر قانوني‌پروانه وي براي دو سال توسط اداره فني تمديد مي‌شود.
اداره فني و دادگستري شهرستانها از تصديق امضاء مترجمي كه پروانه وي تمديد نشده ممنوع مي‌باشند.
اداره فني تمديد پروانه را به دادگستري محل اطلاع مي‌دهد.
تبصره ـ چنانچه مترجمي چند سال مبادرت به تمديد پروانه خود نكند در زمان تمديد مكلف به‌الصاق تمبر سنوات گذشته خواهد بود.
ماده 13 ـ دادگاه يا دادسرا يا هر مقام رسمي ديگري كه به مترجم كار ارجاع مي‌كند بايد طرز رفتار او رامراقبت و هرگونه تخلفي را كه مشاهده نمايد به اداره فني گزارش دهد.
ماده 14 ـ اداره فني موظف است اسناد و مدارك تحصيلي وكلا اوراقي را كه از طرف مراجع رسمي ذي‌صلاح براي ترجمه به آن اداره فرستاده مي‌شود در صورت پرداخت هزينه به مترجم رسمي ارجاع و پس‌از ترجمه و گواهي امضاي مترجم اعاده كند.
ج ـ وظايف مترجم رسمي و مقررات انتظامي‌.
ماده 15 ـ وظايف مترجم رسمي با توجه به قانون راجع به ترجمه اظهارات و اسناد در محاكم و دفاتراسناد رسمي و ماده 75 قانون آيين‌دادرسي مدني حسب مورد به‌قرار زير است‌:
1 ـ ترجمه اسناد و اوراق مورد درخواست متقاضي كه به اين منظور به مترجم تسليم مي‌گردد.
2 ـ ترجمه اظهارات اصحاب دعوي يا وكلاي آنان يا شهود يا كارشناسان در مراجع قضايي و طرفين‌معامله يا وكلاي آنان يا شهود در دفاتر اسناد رسمي‌.
3 ـ گواهي صحت ترجمه اسنادي كه در ايران يا يكي از كشورهاي بيگانه ترجمه يا تنظيم شده است‌.
ماده 16 ـ مترجم رسمي بايد داراي دفتر ثبت و برگ رسيد و مهر به‌شرح زير باشد:
1 ـ دفتر ثبت كه شماره رديف و مشخصات كارهاي ارجاعي (نوع و تعداد و نام صاحب سند يا نام‌متقاضي اگر غير از صاحب سند باشد و نشاني كامل او و تاريخ ارجاع و تاريخ استرداد ترجمه و ميزان‌دستمزد) در آن ثبت مي‌شود اين دفتر به‌وسيله اداره فني برگ شماري و منگنه و مهر خواهد شد.
2 ـ برگ رسيد كه نوع و تعداد و نام صاحب سند يا نام متقاضي (اگر غير از صاحب سند باشد) و تاريخ‌استرداد و ميزان دستمزد ترجمه در آن ثبت و هنگام دريافت سند به متقاضي ترجمه داده مي‌شودومترجم مكلف است نسخه‌ثاني رسيد دستمزد ترجمه را منضم به اوراق ترجمه به اداره فني ارسال دارد.
3 ـ مهر كه در آن نام و نام‌خانوادگي مترجم و زباني كه مترجم رسمي آن است و شماره پروانه مترجمي‌رسمي قيد شده و مترجم با آن ذيل اوراق ترجمه را مهر مي‌كند دفتر و رسيد مهر مذكور طبق نمونه‌موجود در اداره فني تهيه مي‌شود.
ماده 17 ـ مترجم موظف است‌:
1 ـ ترجمه هر سند را روي برگ مخصوص كه شكل و اندازه آن از طريق اداره فني تعيين مي‌شود پاكيزه وبدون قلم خوردگي و حك و اصلاح به هزينه خود ماشين و در پايان آن مطابقت ترجمه را با اصل‌تصديق و با قيد تاريخ امضاء كند.
هرگاه ترجمه سندي از يك صفحه تجاوز كند مترجم بايد زير هر صفحه تصريح كند كه بقيه در صفحه‌بعد ترجمه شده است و ذيل تمام صفحات را امضاء و آنها را منگنه و پلمپ مي‌نمايد. در مورد مدارك‌تحصيلي و اسناد مربوط به آن مي‌توان به تقاضاي متقاضي آنها را يكجا منگنه و پلمپ كرد.
2 ـ گواهي صحت ترجمه يا مطابقت رونوشت يافتوكپي با اصل بايد ذيل اوراق مورد گواهي به‌عمل آيدو در صورت تعدد صفحات ذيل هر صفحه مستقلاً يا قيد اينكه بقيه در صفحه ديگر است گواهي و به‌ترتيب بند يك منگنه و پلمپ مي‌شود.
تبصره 1 ـ هزينه پلمپ به ميزان مقرر قانوني است كه متقاضي بايد بپردازد.
تبصره 2 ـ مترجم موظف است علاوه بر نسخ مورد احتياج متقاضي يك نسخه تائيد شده براي‌بايگاني خود تهيه و تا پنج سال نگهداري نمايد در صورت مطالبه اداره فني يا ساير مراجع ذي‌صلاح آن‌را ارائه دهد.
ماده 18 ـ مترجم نمي‌تواند از قبول كاري كه به او رجوع مي‌شود بدون عذر موجه خودداري كند و يا آن‌را به تأخير بيندازد. وقت لازم براي ترجمه اسناد و مدارك عنداللزوم از طرف اداره فني و يا دادگستري‌محل تعيين خواهد شد.
تبصره‌: تخلف از ماده 18 موجب انفصال مترجم به‌مدت شش ماه از شغل مترجمي به پيشنهاد اداره‌فني و تصويب معاونت قضايي رياست قوه قضائيه خواهد گرديد.
ماده 19 ـ در صورتي كه مترجم به لحاظ بيماري يا مأموريت يا هر علت ديگري قادر به انجام كارترجمه نباشد، بايد به‌فوريت مراتب را با ذكر دليل به اداره فني در مركز و دادگستري محل در شهرستانها ومتقاضي اعلام كند و هرگاه اسناد و اوراقي براي ترجمه نزد او باشد، اين اسناد و اوراق را سريعاً مسترددارد.
ماده 20 ـ مترجم رسمي مكلف است در موقعي كه مقام صلاحيتدار تعيين مي‌كند در محل مقرر حاضرشود مگر اينكه عذر موجهي داشته باشد و در صورت امكان بايد عذر خود را قبلاً به اطلاع آن مقام‌برساند.
ماده 21 ـ مترجم رسمي موظف است تمام اظهارات و مندرجات اسناد و مدارك و اوراقي را كه براي‌ترجمه به او داده مي‌شود جزء به جزء و كلمه به كلمه ترجمه نمايد و حق ندارد چيزي را حذف و يااضافه كند و چنانچه مورد تخلف منطبق با ماده 28 قانون راجع به كارشناسان رسمي مصوب‌23/11/1317 باشد به مجازات مقرر در ماده مرقوم خواهد رسيد.
تبصره 1 ـ مترجم رسمي نبايد ترجمه اسناد را ترجمه نمايد و در صورت تخلف اداره فني يادادگستري محل امضاي او را گواهي نخواهد كرد.
تبصره 2 ـ در مورد اسناد رسمي تشخيص موادي كه ترجمه آنها ضرورتي ندارد با اداره فني است ورعايت دستورات اداره مذكور در اين مورد براي مترجم الزامي است‌.
ماده 22 ـ مترجم رسمي مسؤول حفظ و مراقبت اسنادي است كه براي ترجمه به او سپرده مي‌شود وموظف است اسناد را به همان صورتي كه تحويل گرفته رد كند.
ماده 23 ـ مترجم رسمي موظف است در صورتي كه سند و مدرك مخدوش باشد مراتب را در ترجمه وبرگ رسيدي كه به‌صاحب سند مي‌دهد، قيد كند.
ماده 24 ـ هرگاه اشتباه مترجم به‌تصديق دو نفر از مترجمان رسمي ديگر به انتخاب اداره فني در امرترجمه محرز شود و خسارتي بابت وجه تمبر و تصديق امضاء و ساير هزينه‌هاي مربوط به امر ترجمه‌متوجه صاحب سند گردد مترجم موظف است با اخطار اداره فني در جبران خسارت وارده يا جلب‌رضايت صاحب سند اقدام كند و تحت تعقيب انتظامي نيز قرار خواهد گرفت‌.
تبصره ـ در خصوص ماده فوق در صورت احراز عمد مترجم عمل وي مطابق ماده 28 قانون راجع‌به‌كارشناسان رسمي مصوب 23/11/1371 قابل تعقيب كيفري خواهد بود.
ماده 25 ـ مترجم مكلف است اسراري كه در اثر امر ترجمه به آنها واقف مي‌شود حفظ كند و در صورت‌افشاي اسرار مراجعين به مجازات مندرج در ماده 106 قانون مجازات اسلامي (تعزيرات‌) مصوب‌1362 ه .ش‌. محكوم خواهد گرديد.
ماده 26 ـ دريافت هر وجه يا مال يا تحميل خدمتي بابت ترجمه بيش از آنچه اين آيين‌نامه مقرر مي‌داردممنوع است و مرتكب طبق ماده 14 قانون راجع به كارشناسان رسمي مصوب 1317 قابل تعقيب‌كيفري خواهد بود.
ماده 27 ـ در صورت تخلف مترجم رسمي از مقررات اين آيين‌نامه اداره فني مي‌تواند از تمديد پروانه اوبراي يك يا چند دوره خودداري نمايد و اين امر مانع تعقيب انتظامي يا كيفري او حسب قوانين مربوطه‌نخواهد بود.
د ـ دستمزد مترجم رسمي‌.
ماده 28 ـ حق الزحمه مترجم رسمي به‌قرار زير است‌:
1 ـ براي ترجمه از زبان بيگانه به‌فارسي و بالعكس هر كلمه پانزده ريال‌.
2 ـ كلمات مركب از قبيل كتابخانه و دهكده يك كلمه محسوب مي‌شود.
3 ـ حروف ربط و اضافه يك كلمه محسوب خواهد شد.
4 ـ در ترجمه اعداد هر پنج عدد مستقل يك كلمه به‌شمار مي‌رود.
5 ـ حداقل دستمزد مترجم 1500 ريال است‌.
6 ـ چنانچه متقاضي از ترجمه‌اي بيش از يك نسخه بخواهد بايد هزينه ماشين نويسي و حق امضاي‌مترجم را بپردازد. هزينه ماشين نويسي براي هر نسخه اضافي 200 ريال است و حق امضاي مترجم براي‌نسخه‌هاي اضافي هر صفحه 100 ريال خواهد بود.
7 ـ حق الزحمه گواهي مطابقت رونوشت سند با اصل كه طبق ماده 75 قانون آيين‌دادرسي مدني وسيله‌مترجم رسمي انجام شود، هر صفحه يكصد ريال است‌.
8 ـ حق الزحمه مترجم براي ترجمه شفاهي هر ساعت پنج هزار ريال است كه از طرف متقاضي پرداخت‌مي‌شود چنانچه مدت از پنج ساعت تجاوز كند نسبت به بقيه ساعات هر ساعت دو هزار ريال حق‌الزحمه دريافت خواهد شد.
حداقل حق الزحمه شفاهي پنج هزار ريال خواهد بود.
اگر مترجم حاضر شود ولي به‌علت غيبت يكي از اصحاب دعوي ترجمه انجام نشود پرداخت حداقل‌حق‌الزحمه به عهده متخلف است‌.
9 ـ هزينه سفر مترجمان رسمي كيلومتري چهل ريال و روزي 8000 ريال است كه متقاضي بايد بپردازد.
10 ـ حق الزحمه مترجم براي ترجمه از زبان فارسي به زبانهاي بيگانه در مورد مداركي كه با شكل ثابت‌از مراجع مختلف صادر مي‌شود به‌قرار زير است‌:
(پول تمبر نسخ اصلي و اضافي و هزينه پلمپ به عهده متقاضي است‌).
1 ـ شناسنامه فرد متأهل‌1500 ريال‌
2 ـ شناسنامه فرد مجرد1200 ريال‌
3 ـ گواهي عدم سوءپيشينه‌1200 ريال‌
4 ـ برگ پايان خدمت نظام وظيفه‌1200 ريال‌
5 ـ برگ معافيت از خدمت نظام وظيفه‌1200 ريال‌
6 ـ كارنامه هر كلاس غير دانشگاهي‌800 ريال‌
7 ـ ريز نمرات هر ترم دانشگاهي‌1000 ريال‌
8 ـ گواهينامه پايان تحصيلات‌1000 ريال‌
9 ـ تائيديه گواهينامه پايان تحصيلات‌1000 ريال‌
10 ـ گواهينامه رانندگي 1000 ريال‌
11 ـ كارت شناسايي‌1000 ريال‌
12 ـ كارت تحصيلي‌1000 ريال‌
13 ـ پروانه كسب‌1200 ريال‌
14 ـ سند ازدواج جديد4000 ريال‌
15 ـ سند ازدواج قديم‌3000 ريال‌
16 ـ طلاق نامه اعم از دفترچه يا ورقه‌3000 ريال‌
17 ـ سند مالكيت فاقد درج انتقالات بعدي‌3000 ريال‌
18 ـ سند مالكيت با درج انتقالات بعدي‌4000 ريال‌
تبصره 1 ـ هرگاه صاحب سند متقاضي ترجمه فوري باشد كتباً درخواست و 50 درصد اضافه برتعرفه‌پرداخت كند. منظور از فوري ترجمه بيش از 5 برگ در ظرف سه روز و كمتر از پنج برگ در يك روزاست‌.
تبصره 2 ـ هرگاه سند داري اصطلاحات مشكل فني و حرفه‌اي باشد از قبيل اوراق حقوقي وقراردادهاي تجاري و فني و صنعتي با تشخيص رئيس اداره فني يا معاونين وي در مركز و رئيس‌دادگستري محل در شهرستانها تا 200 درصد اضافه بر تعرفه پرداخت مي‌شود.
ماده 29 ـ در خردادماه هر سال كميسيوني مركب از رئيس يا معاون اداره فني و نماينده معاونت قضايي‌رئيس قوه قضائيه و يك نفر مترجم رسمي به انتخاب اداره فني تشكيل و با توجه به افزايش يا كاهش‌هزينه زندگي نسبت به تعديل تعرفه حق‌الزحمه مترجم رسمي مندرج در ماده 28 آيين‌نامه اقدام خواهندنمود.
ماده 30 ـ امضاي مترجم ذيل ترجمه يا رونوشت يا فتوكپي اسناد و اوراق در مركز وسيله اداره فني و درشهرستانهايي كه مترجم رسمي در آنجا مقيم است بوسيله يكي از قضات دادگستري محل كه به پيشنهاداداره فني و تصويب معاون قضايي تعيين خواهد شد، تصديق و براي هر تصديق به مبلغ مقرر قانوني‌تمبر الصاق مي‌شود.
ماده 31 ـ در صورت تعليق يا انفصال يا غيبت طولاني يا حجر يا فوت مترجم رسمي بنا به تقاضاي‌اداره فني در مركز و دادگستري محل در شهرستانها از طرف دادسراي عمومي محل برگها و اسناد و دفاترراجع به امور ترجمه جمع‌آوري و به اداره فني يا دادگستري محل ارسال مي‌گردد. در صورتي كه بين آنهااشياء يا اسنادي متعلق به مردم باشد، بايد در قبال اخذ رسيد به صاحبان آنها مسترد شود.
ماده 32 ـ مرجع تعقيب انتظامي مترجم رسمي اداره فني است‌.
ماده 33 ـ معاون قضايي مي‌تواند همين كه از سوء رفتار و اخلاق مترجم رسمي مطلع شد امر به تعقيب‌انتظامي او داده و در مواردي كه اشتغال او به مترجمي منافي با حيثيت مترجمان رسمي باشد وي را ازشغل مترجمي معلق نمايد و رفع تعليق مترجم رسمي موكول به نظر معاونت قضايي خواهد بود.
ماده 34 ـ چنانچه مترجم رسمي به‌اتهام ارتكاب بزهي تحت پيگرد مراجع قضايي قرار گيرد و عمل‌ارتكابي به تشخيص اداره فني مغاير با شؤونات مترجمي رسمي باشد تا اعلام رأي نهايي از محكمه‌صالحه به‌دستور اداره فني از سمت مترجمي رسمي معلق خواهد شد و در صورت صدور رأي قطعي‌برائت يا منع پيگرد يا موقوفي تعقيب رفع تعليق به‌عمل خواهد آمد. چنانچه درباره متهم قرار تعليق‌تعقيب كيفري يا حكم به تعليق اجراي مجازات صادر شود رفع‌تعليق وي با اجازه كتبي معاون قضايي رياست قوه قضائيه ممكن خواهد بود.
ماده 35 ـ اداره فني در صورت نياز مشخصات كامل مترجمان را به‌وسيله روزنامه رسمي و دفترچه‌هاي‌مخصوص منتشر مي‌كند.
ماده 36 ـ مواد 31 و 32 نظامنامه اجراي قانون ثبت شركتها مصوب 2/3/1310 و بند يك (قسمتهاي‌الف و ب‌) ماده 58 نظامنامه اجراي قانون علائم تجاري و اختراعات مصوب 1/4/1310 و كليه‌آيين‌نامه‌هاي مربوط به مترجمان رسمي از تاريخ قابل اجراء شدن اين آيين‌نامه ملغي است‌.
ماده 37 ـ اين آيين‌نامه پانزده روز پس از درج در روزنامه رسمي قابل اجراء است‌.
رئيس قوه قضائيه‌